امروزه مسیله ارزیابی و سنجش نیازهای آموزشی
کارکنان در نظامهای علمی و کاربردی و آموزش آنان که قشر عظیمی از نیروی
کار شاغل در سازمانها هستند، جز مسایل ضروری تشخیص دادهشده است که باید
برای رفع آن اقدام شود.
ابتدا عوامل از پیشینه استخراج و این عوامل توسط
اساتید بررسی و بومی سازی شد ،١۰ عامل اصلی و ۵۲ شاخص شناسایی گردید و سپس
پرسشنامه دلفی فازی طراحی شد تا نیازهای آموزشی کارشناسان حوزههای آموزش و
پژوهش( تعیین سطح مطلوب) مشخص شود، در این پژوهش که نیازسنجی آموزشی
براساس رویکرد شایستگی محوری انجام شد، مولفههای اصلی خروجی دلفی فازی
عبارت بود از: مهارتهای ارتباطی،مهارتهای اطلاعاتی، مهارت حلمسیله،
مهارت فنی،مهارت استدلال، مهارت رهبری،مهارت هیجانی و تعاملات
اجتماعی،شخصیتی و ارزشی، شایستگی فردی.
مفهوم دیگری که ممکن است با نیاز سنجی
یکی فرض شود« شبه نیاز سنجی» است، اما باید توجه داشت که نیاز سنجی با
سنجش نتایج یا اهداف و مقاصد و اولویت بندی آنها سرو کار دارد، در حالیکه
شبه نیازسنجی با سنجش شبه نیازها( مجموعهای از وسایل، امکانات، تجهیزات و
روشها برای تحقق نیازها یا نتایج اهداف) سروکار دارد.
شبه نیاز سنجی عموما فرایندی است که بعد از نیاز سنجی انجام میگیرد.
اهداف
نیازسنجی: ١- فراهم سازی اطلاعات برای برنامه ریزی: از طریق فرایند
نیازسنجی اهداف و مقاصد برنامه مورد شناسایی قرار میگیرند،اقدامات ضروری
برای اجرای برنامهها مشخص میشوند و نوع و میزان تلاشها و منابعی که برای
دستیابی به هدفها باید مصرف شوند، تعیین میشوند.
۲- ارزیابی و سنجش: نیازسنجی فرایند ارزیابی اولیه برای اجرای برنامههای آتی است.
برای
اجرای طرح خاص یا برنامه مشخصی، ابتدا زمینه ویژهای که برنامه و یا طرح
باید در آن اجرا شود، مورد سنجش واقع میشود، پس از بررسی، وضعیت نتایج در
برنامهها منعکس میشود و پس از اجرای برنامه و ارزشیابی از آن، نتایج
حاصله با وضعیت اولیه مورد مقایسه قرار میگیرد.
منبع : مقاله نیاز سنجی